Trong đó, ngoài yến huyết với số lượng nhỏ giọt như đề cập ở kỳ trước, còn một loại yến quý khác, được quảng cáo và bán tràn lan, đó chính là yến đảo. Các đơn vị cung cấp, phân phối, bán các sản phẩm này tung nhiều chiêu “hỏa mù”, khiến người tiêu dùng rơi vào ma trận thật – giả – kém chất lượng.
Đệ nhất yến huyết và đệ nhị yến đảo?
Thực tế, yến đảo rất hiếm, chính vì thế nó cũng được cho là quý vì số lượng khá ít ỏi, chiếm tỉ lệ nhỏ so với yến nhà. Một phần cũng vì việc khai thác hết sức khó khăn, thường là phải bắc giàn giáo, leo lên các vách đá cheo leo trong các hang động tự nhiên hiểm trở nên cộng vào giá thành của yến đảo cao. Theo ông Tiến thì hiện nay, tại Việt Nam, số đơn vị, cơ sở cung cấp và phân phối yến đảo chỉ đếm trên đầu ngón tay mà thôi. Tuy nhiên, trên thị trường và nhiều địa chỉ trên các trang web lại đang quảng cáo một cách rầm rộ về loại yến đảo này. Dạo quanh thị trường yến sào tại TP.HCM không khó để có thể tìm được các cơ sở bán yến đảo.
Ví như, “yến đảo thiên nhiên” của K.H có giá tới 7,2 triệu đồng/100gr, “yến đảo nguyên tổ còn lông” của B.T có giá tới 8,6 triệu đồng/100gr và “loại làm sạch” có giá 7,6 triệu đồng/100gr. Tuy nhiên, cũng có nơi bán với giá trên trời, với mức từ trên 10 triệu cho tới 30 triệu/100gr. Với mức giá này, nhiều người cảm thấy sử dụng yến đảo đã ngang với giá yến huyết (như kỳ trước PV đã đề cập).
Thật giả khó lường trong “ma trận” yến sào giá rẻ hiện nay
Người tiêu dùng có quyền đặt ra nghi vấn về các loại yến giả, yến độn? Tương tự, ông Nguyễn Trung Tú, đại diện một doanh nghiệp phân phối yến sào tại TP.HCM cũng cho rằng, thực sự nếu đúng là yến nguyên tổ, nguyên chất, dù là yến nuôi thì giá thành cũng phải tới vài ba chục triệu đồng/kg. Đó là chưa kể các chi phí khác, chiếm một phần lớn trong giá thành sản phẩm, như nhân công, vận chuyển, xử lý, sơ chế… Do vậy, người tiêu dùng phải hết sức cẩn trọng với các loại yến giá rẻ. Thực tế, theo điều tra, tìm hiểu của PV, hiện nay, khi tìm mua các loại yến giá rẻ trên thị trường rồi hỏi họ cách gắn mác các thương hiệu nổi tiếng vào thì nhiều nhà cung cấp đều trả lời là được. Trong vai một người cần tìm nguồn hàng yến về bỏ cho đại lý của mình, PV liên hệ với một số nơi để có giá yến rẻ nhất. Anh Nam, chủ một cơ sở bán yến tại huyện Cần Giờ (TP.HCM) khi trao đổi với PV cho biết: “Anh lấy số lượng bao nhiêu cũng có, giá khoảng 17 – 19 triệu đồng/kg, chính hiệu yến sào Cần Giờ”.
PV hỏi: “Yến này là yến đảo hay yến nhà”, Nam tỏ ra thành thật: “Yến nhà chứ anh, còn yến đảo làm sao có giá đó”. PV vẫn cố tình chê đắt, Nam cho biết: “Giá vậy là rẻ nhất khu vực Cần Giờ này rồi, anh tìm được chỗ nào rẻ hơn thì cứ mua. Còn lấy chỗ em thì giá đó là đúng nhất rồi”. PV hỏi tiếp: “Lấy yến sào của anh về rồi gắn mác thương hiệu khác có tiếng hơn để bán cho có giá được không?”. Nam nói: “Tùy anh thôi, người ta cũng làm đầy ra đó mà. Hôm trước cũng có người hỏi như vậy, bên em ô-kê hết, không có vấn đề gì cả”. Từ cơ sở này cũng là lý do khiến nhiều người tiêu dùng lo ngại, yến giá rẻ là các loại yến giả. Tuy nhiên, theo các chuyên gia về yến sào thì hiện nay, ít có các loại yến giả như trước đây. Bởi làm yến giả thì dễ bị phát hiện, ngoài cơ quan quản lý Nhà nước thì người tiêu dùng phần nào cũng biết được chút ít về yến sào khi họ tìm hiểu để mua và sử dụng. Do đó, tình trạng phổ biến hiện nay chính là các loại yến kém chất lượng, yến độn, pha các loại tạp chất khác mà thôi.
Ông Tiến cho rằng, cách làm ăn gian dối phổ biến và thịnh hành nhất hiện nay chính là độn yến với đường ăn, theo tỉ lệ 40 – 60, trong đó có tới 60% là đường ăn và chỉ có 40% là yến thật. Với tỉ lệ này, người bán luôn có lời và thậm chí là lời rất nhiều, có thể nói là siêu lợi nhuận. Ví dụ trong 100gr yến sào, bán ra với giá phổ biến hiện nay từ 4 – 6 triệu đồng, trong đó giá của yến thực chất chỉ chiếm 1,6 triệu đến 2,4 triệu đồng (nếu đúng yến thật, nguyên chất) mà thôi, còn lại là đường ăn. Như vậy, “bán với giá nào cũng lời, trong khi một kg đường ăn không đáng giá bao nhiêu tiền”, ông Tiến nói.
Tác động của con người để giảm bớt cường độ chiếu ánh sáng nhà yến như thế nào ?
– Lổ thông tầng, bố trí thẳng một vị trí từ tầng trên chuồng cu xuống các tầng trong nhà yến, để ngăn ánh sáng nhà yến chiếu vào nhà yến qua lổ ra vào, trước các phòng chim làm tổ thường xây một bức tường ngăn ánh sáng hoặc che một tấm bạt nhựa hay prima và bố trí lỗ thông phòng cho chim bay vào, lỗ này chỉ cần cách trần nhà 40-50 cm, kích thước có thể thay đổi nhưng phải đảm bảo ánh sáng trong phòng đạt yêu cầu.
– Lỗ thông tầng bố trí lệch theo hình chử “ Chi ” (“ Z”) từ lỗ trên chuồng cu xuống các tầng trong nhà yến thì không cần xây hay che chắn các bức tường trước các lỗ thông tầng này.
– Lỗ lấy không khí vào và thoát khí ra cũng là nơi đưa ánh sáng nhà yến vào. Ở các lỗ lấy không khí vào giữa tường ngoài và tường trong nên bố trí nằm lệch nhau cách nhau 20-30 cm và cao hoặc thấp 15-20 cm hoặc làm những hộp “ Gen” lấy không khí để chặn nguồn ánh sáng chiếu lọt vào. Lưu ý các lỗ này cao hơn sàn nhà của mỗi tầng nhà yến là 30-40 cm, đặt cao quá sẽ làm sự dịch chuyển không khí trong nhà yến không đạt yêu cầu, không khí ở một số vùng bị nhốt lại và bị ô nhiễm có hàm lượng các khí độc cao.
– Lỗ thoát khí, ngoài việc quan trọng là lỗ phải xuyên thẳng từ tường trong ra tường ngoài, vị trí lỗ phải đúng vùng vị trí cần thoát khí là cách trần nhà 35-45 cm, mỗi lỗ cách nhau 70-90 cm (không cần nhiều) và dùng các co khuỷu V, ống PVC dài 30-40 cm hạn chế nguồn sáng chiếu vào. Có nhiều nhà yến làm hai hàng lỗ thoát khí nằm giữa chiều cao nhà yến, hàng này cách hàng kia 50-80 cm, cách làm này sẽ nhốt không khí ở một số vùng phía trên hang lỗ thoát khí lại. Không khí bị nhốt ở đây có hàm lượng các khí độc cao và đặc biệt ẫm độ cao, bình thường ở những vùng này rất ít chim trú ở và làm tổ, nếu có thì tổ bị sẩm màu không trắng ngà sạch được. Những nhà yến này dể bị rủi ro nấm mốc xâm hại cao trong cả mùa mưa và mùa nắng, nên lưu ý dễ thường gặp hiện tượng “ nhiệt độ cao, ẫm độ cao”. Các lỗ lấy và thoát khí nên cần bịt lưới ngăn không cho côn trùng xâm nhập vào nhà yến. Chim sẽ thường lôi rơm vào các lỗ thoát khí để làm tổ sinh sản, ở những cộng rơm này thường có nhiều trứng và côn trùng sống bám vào, sau khi nở chúng chui vào nhà yến.
Với kiểu cấu trúc nhà yến mới đang được các chủ đầu tư ở Thái Lan nghiên cứu áp dụng cho vùng “khí hậu nhiệt đới ven biển rìa lục địa” như ở Việt Nam và nhất là các tỉnh miền Trung có vùng khí hậu nắng nóng trên 40 độ C hoặc khí hậu khắc nghiệt hơn ở phía Bắc đèo Hải Vân, năm 2011 họ thực hiện dự án xây dựng làng chim yến hơn 100 nhà vùng Palem, Chonburi cách BangKok khoảng 50-60 km. Tại Việt Nam, năm 2012-2013, có hơn 20 nhà yến xây dựng theo mô hình cấu trúc này ở Tam Thôn Hiệp, Tiền Giang, Sông Đốc, Cà Mau, Cái Dầu, Bình Định, Bình Phước.. do các nhà tư vấn kỹ thuật Malaysia và Việt Nam thực hiện. Cách hạn chế ánh sáng chiếu vào nhà yến cũng theo cách bố trí lệch như kiểu cấu trúc nhà yến vùng “khí hậu nhiệt đới xích đạo hải đảo” nhưng có tính kỹ thuật-khoa học hơn.
Các nhà yến kiểu trúc này có kích thước lớn 10m x 20-25 m, xây 2 tường, cách nhau 60-70 cm, bố trí cầu thang trong khoảng hở này, dùng những lam gió có khe hở nhỏ và gạch thẻ 2 lổ có đường kính nhỏ 5-6 mm để nhận không khí từ ngoài vào nhà yến và từ trong nhà yến ra ngoài. Các khe hở của lam gió và lỗ của gạch thẻ nhỏ chỉ lấy gió mà côn trùng không xâm nhập được, ánh sáng tuồn tràn vào qua tường ngoài đã giảm 30-40% và sau khi qua khoảng không khí cách nhiệt giữa 2 bức tường 60-70 cm ánh sang sẽ giảm đi nhiều trước khi chiếu xuyên qua các lổ nhỏ của những viên gạch thẻ ghép lại.
Những tác động không đúng cách trong nhà yến
– Một cách làm tối tối đa phòng chim làm tổ với lập luận càng tối nhiều chừng nào thì yến sào sẽ trắng tốt hơn, điều này sai, độ trắng của yến sào tùy thuộc nhiều vào độ ẩm và vệ sinh trong nhà yến.
– Nhiều nhà yến xây tường chặn ánh sáng nhà yến sát ngay lỗ ra vào, chỉ cách lỗ ra vào 1 – 1,2 m, buộc chim yến vừa bay qua lỗ ra-vào, phải dừng lại quay đầu trở ra, không vào sâu trong nhà yến để thăm dò được thì làm sao chim yến có thể quyết định trú ở lại nhà yến hay không? Trong trường hợp này, nếu xây tường ngăn từ lỗ ra vào đến phòng chim làm tổ với khoảng cách 1,2 – 1,5 m mà bố trí lỗ thông phòng lệch chéo với lỗ ra vào dưới 20 thì còn có thể cứu được, chim yến bay vào, đường bay ít bị cản trở, chim yến vẫn có thể chấp nhận trú ở lại nếu các điều kiện môi trường, âm thanh, mùi … đạt yêu cầu của chim nhưng số lượng rất ít so với những nhà yến khác trong khu vực.
Những phá cách ánh sáng nhà yến không ảnh hưởng đến sinh hoạt của chim yến trong nhà yến
Chim yến đang trú ở và làm tổ bình thường trong nhà yến, nếu vì lý do gì mà độ tối trong nhà yến tới “0 lux” là chỉ trong thời gian ngắn chim yến sẽ di chuyển rời bỏ những vùng tối này tìm đến sống ở các vùng có ánh sáng nhiều hơn để trú ở, chúng có thể bỏ tổ và bỏ con, ngược lại chim vẩn ở và tiếp tục làm tổ chăm sóc chim non nếu ánh sáng nhà yến đột ngột tăng lên trên 2 lux. Anh sáng nhà yến 0,2 lux đến 2 lux sẽ có tác động tốt đến hoạt động sinh lý và sinh thái của chim yến và nếu môi trường, mùi sinh cảnh, âm thanh đạt sẽ là những yếu tố tổng hợp để nhà yến thành công nếu nhà yến này nằm trong vùng hoạt động của chim yến.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét